Design Library
Standardize tram in offset
Tram in là thông số quan trọng hàng đầu trong chế bản. Để đảm bảo chất lượng in luôn ổn định & thỏa mãn tối ưu mọi yêu cầu đặt ra thì việc lựa chọn tram in phải được tiêu chuẩn hóa cho từng phương pháp in, công nghệ in và công nghệ chế bản, điều kiện in, vật liệu in, tính định kỳ của sản phẩm in (in 1 lần hay còn phải in lại định kỳ)...
 
Tiêu chuẩn hóa việc sử dụng tram in là lựa chọn loại tram in & các thông số của tram in theo một tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế được thừa nhận rộng rãi (vd ISO 12647) hoặc lựa chọn loại tram in và các thông số tram in phù hợp với đặc thù công nghệ và đặc thù sản phẩm in tại xí nghiệp.
 
Phần 1: Tiêu chuẩn hóa tram in AM.
Hiện nay, trong lĩnh vực chế bản có 3 loại tram in kỹ thuật số : tram điều biên (AM), tram điều tần (FM) và tram lai AM & FM (Hybrid). Cùng một loại tram (AM, FM, Hybrid) lại có nhiều công nghệ tram hóa (screening technologies) khác nhau được áp dụng cho thiết bị tram hóa hình ảnh (RIP).
 
 
Hình 1: Hiệu ứng Rossette
Các tram in FM, Hybrid với mục tiêu chính là xóa bỏ hiện tượng moiré và rossette, chỉ áp dụng thành công khi các nhà in có công nghệ CTP đồng thời đòi hỏi các điều kiện sản xuất rất khắt khe. Tram in AM truyền thống vẫn là lựa chọn chủ yếu và thông dụng cho cả chu trình chế bản ghi phim (CTF) và ghi bản tách màu (CTP) hiện nay.
Các thông số của tram AM cần phải tiêu chuẩn hóa gồm : hình dạng điểm tram (dot shape), góc tram các bản tách màu (screen angles), tần số quét tram hay số dòng quét tram (screen frequency/screen ruling), độ phân giải ghi hình ảnh (output resolution) .
 
Hình dạng điểm tram ảnh hưởng đến độ tương phản, sự gia tăng tầng thứ và độ trơn tru của tông chuyển hay độ mịn màng của hình ảnh. Tần số quét tram và góc tram các bản tách màu liên quan đến các hiệu ứng Rossette và Moiré của hình ảnh.
 
 
 
 
Hình 2: Moiré do khác biệt tần số quét tram các bản tách màu (trái) và do sự xoay tram các bản tách màu (phải)
Hình dạng điểm tram (dot shape):
Trong in offset, điểm tram dạng Round-square/euclidean và Elliptical là những dạng tram được khuyên dùng. Dạng tram round-square không xác định được hướng tram chính (minh họa như hình 3a với dạng tram tròn), còn dạng tram Elliptical có hướng tram chính (hình 3b). Những dạng tram không xác định được hướng tram chính còn được gọi chung là dạng tram non-elliptical.
 
 
 
 
Hình 3: Xác định hướng tram
 
Dạng tram round-square: ở vùng sáng điểm tram có dạng tròn và chuyển dần sang dạng hình vuông ở vùng trung gian (tại điểm tram 50%, các hạt tram là hình vuông chạm đầu nhau) và ở vùng tối các phần tử không in (điểm trắng) có dạng tròn.
 
 
 
Hình 4 : Minh họa dạng hạt tram round-square
 
Hình 5: Dạng hạt tram round-square thực tế trên bản in
Dạng tram round-square thích hợp cho in báo nếu yêu cầu kiểm soát gia tăng tầng thứ ở vùng tối của hình ảnh được ưu tiên (nếu sử dụng dạng tram tròn thì vùng sáng hình ảnh sẽ mịn màng hơn tram vuông nhưng vùng tối dot gain cao hơn dạng tram vuông). Tram dạng vuông ở vùng sáng và vùng trung gian cho độ tương phản tốt nhưng chuyển tông ở vùng trung gian không trơn tru, có thể tạo nên hiệu ứng nhảy tông, gãy tông.
 Dạng tram Elliptical: Ở vùng sáng các hạt tram (phần tử in) có dạng tròn sau đó chuyển dần sang dạng hình e-lip. Các hạt tram chạm đầu nhau lần 1 tại 40% ± 5% (thông thường là tại điểm tram 44%) và chạm đầu nhau lần hai tại 60% ± 5%  (thông thường tại điểm tram 61%) và trong khoảng tông này các hạt tram có dạng hình thoi (rhombic shape). Sau đó dạng tram lại chuyển thành e-lip và cuối cùng sang vùng tối các điểm trắng (phần tử không in) là hình tròn.
 
 
 
 
Hình 6: Minh họa dạng hạt tram Elliptical
 
Hình 7: Hình dạng hạt tram elliptical trên bản in
Ưu điểm lớn nhất của dạng tram in Elliptical là hình ảnh in ra mịn màng, giảm hiệu ứng nhảy tông, gãy tông nên tram chuyển trơn tru. Ở vùng sáng và vùng trung gian hình ảnh in mịn màng hơn dạng tram tròn, đồng thời ở vùng tối sự gia tăng tầng thứ đối với hạt tram dạng Elliptical cũng thấp hơn dạng tram tròn. Nhược điểm: nếu áp lực in quá lớn (dot gain cao) có thể tạo nên hiệu ứng thành các tram đường.
 
Dạng tram elliptical là lựa chọn lý tưởng cho in offset. Hầu hết các tiêu chuẩn kỹ thuật hay tài liệu hướng dẫn kỹ thuật chế bản điện tử hiện nay đều coi là dạng tram Elliptical tiêu chuẩn cho in offset (ISO 12647, Heidelberg, Harlequin...).
 
Xác định màu chủ đạo.
 
Màu chủ đạo được định nghĩa là màu có trị số tông lớn nhất so với các màu khác để tạo nên màu tổng hợp của hình ảnh. Tùy thuộc phương thức tạo ra màu đen (Black) như thế nào khi tách màu hay khi chuyển đổi không gian màu sang CMYK để xác định màu chủ đạo.
 
Với phương thức tách màu cổ điển, màu đen chủ yếu có ở vùng tối của hình ảnh (bắt đầu tạo ra màu đen từ vùng tông trung gian và tăng từ từ lên ở vùng tối). Ngoài ra, trong thực tế chúng ta thường chú ý đến các hình ảnh chân dung và không muốn xảy ra moiré ở trên những hình ảnh này, đặc biệt là ở các vùng tông màu da người (skin tone), vì vậy màu đỏ Magenta là màu chủ đạo (Heidelberg cũng luôn coi màu đỏ Magenta là màu chủ đạo có lẽ dựa trên quan điểm này chăng).
 
Ngày nay, việc tạo ra thành phần màu đen thường sử dụng kỹ thuật GCR với các thông số thiết lập tiêu chuẩn (default) mà khi tách màu hay khi chuyển đổi không gian màu sang CMYK sẽ tạo ra màu đen có ở mọi vùng tông của hình ảnh và trị số tram màu đen ở vùng tối luôn cao nhất. Chúng ta có thể kiểm chứng dễ dàng điều này khi dùng Photoshop để chuyển đổi hình ảnh từ RGB sang CMYK (thiết lập chuyển đổi không gian màu sang CMYK trong phần mềm Photoshop hiện nay là GCR – Medium). Tương tự, GCR cũng là thiết lập chuẩn, quyết định chính trong việc tạo ra thành phần màu đen trong các ICC profile hiện nay. Chính vì vậy, phần lớn các tài liệu về tiêu chuẩn kĩ thuật in (ISO 12647, SWOP, PANPA...) hoặc tài liệu hướng dẫn chế bản hiện nay đều coi màu đen (Black) là màu chủ đạo.
 
Gán trị số góc tram cho các bản tách  màu: 
 
Để hạn chế hiệu ứng moiré khi sử dụng kỹ thuật tram AM, tất cả các tiêu chuẩn, các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật đều thống nhất về nguyên tắc như sau:
 
Với dạng tram không có hướng chính (hạt dạng tram round, square, round-square...), góc tram các bản tách màu C, M, K  phải lệch nhau tối thiểu 30°, góc tram của bản tách màu Y lệch so với màu khác 15°. Trị số góc tram màu chủ đạo là 45°.
 Với dạng tram có hướng chính (hạt tram dạng elliptical), góc tram các bản tách màu C, M, K  phải lệch nhau tối thiểu 60 độ, góc tram của bản tách màu Y lệch so với màu khác 15 độ. Trị số góc tram màu chủ đạo là 45 độ hoặc 135 độ.
Ngoài ra, một số thiết bị RIP của các hãng như Heidelberg, Harlequin... còn đưa ra giải pháp đặc biệt: cho phép góc tram các bản tách màu xoay thêm 7,5° so với góc tiêu chuẩn thông thường (vd hệ thống tram IS CMYK + 7,5° và hệ thống tram Hybrid của Heidelberg). Đây là giải pháp rất có hiệu quả để hạn chế hiệu ứng moiré đã được kiểm chứng trong thực tế sản xuất. 
 
Góc tram các màu thông thường được đề nghị chọn để tiêu chuẩn hóa như sau :
 
 
Hình 11 : Góc tram Round-Square (ISO 12647)
 
 
Hình 12: Góc tram Elliptical (ISO 12647)
 
 
Hình 13: Hệ thống tram AM – IS classic của Heidelberg
 
Hình 14: Hệ thống tram AM – IS CMYK + 7,5° của Heidelberg
 
 
PTK (Theo printmediavn.com)
VISITOR COUNTER
số người truy cậpsố người truy cậpsố người truy cậpsố người truy cậpsố người truy cậpsố người truy cập
số người truy cậpToday:588
số người truy cậpYesterday:653
số người truy cậpThis week:1818
số người truy cậpThis month:13642
số người truy cậpAll:80514
số người truy cậpOnline:30
ONLINE SUPPORT
Hotline
  • HOTLINE: (0710) 3811 386
Yahoo
  • Supporter 1
  • Supporter 2
Skype